W trakcie wykonywania mojej praktyki adwokackiej wielokrotnie rozmawiałem z przedsiębiorcami, którzy zastanawiają się jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy. Zawsze podkreślam, że każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnego podejścia – tak aby pracodawca nie naraził siebie na negatywne skutki prawne. Czy każda nieobecność pracownika w pracy będzie stanowiła podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę? Kiedy pracodawca będzie mógł zwolnić pracownika dyscyplinarnie – bez zachowania terminu wypowiedzenia? Jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy? Na te i inne pytania znajdziecie Państwo odpowiedzi w niniejszym wpisie blogowym.
Jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy – czyli kilka słów o podstawowych obowiązkach pracowniczych
Umowa o pracę nakłada szereg obowiązków na pracownika. Jest on zobowiązany przede wszystkim wykonywać swoją pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy. Pracownik jest zobowiązany w szczególności:
– wykonywać swoją pracę, a zatem stawiać się do zakładu pracy (pod warunkiem, że nie wykonuje pracy w formie zdalnej);
– przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
– przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;
– przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych;
– dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;
– przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;
– przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Absolutnie fundamentalnym obowiązkiem pracownika jest wykonywanie pracy na rzecz swojego pracodawcy. Jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy?
W jakim trybie zwolnić pracownika, który nie przyszedł do pracy bez usprawiedliwienia?
W praktyce można spotkać się z trzema sytuacjami, a mianowicie:
– pracownik nie przychodzi do pracy i nie informuje pracodawcy o powodach swojej absencji;
– pracownik nie przychodzi do pracy, ale informuje pracodawcę o powodach swojej absencji (np. wskazuje na gorsze samopoczucie);
– pracownik przyszedł do pracy, ale opuścił miejsce pracy bez uzasadnionej przyczyny.
Przedmiotem tego wpisu blogowego będzie pierwsza sytuacja, bowiem ona najlepiej odzwierciedla tytułowe pytanie.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika może nastąpić w trzech przypadkach:
– ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
– popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku;
– zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Jeżeli pracownik nie przychodzi do pracy, to pracodawca będzie mógł rozwiązać łącząca ich umowę o pracę bez wypowiedzenia (potocznie: zwolnienie dyscyplinarne). Tego rodzaju zachowanie stanowi niewątpliwie ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i pracodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia w trybie art. 52 Kodeksu pracy (dalej jako: „k.p.”).
Zwolnienie następuje w drodze jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy i ma zastosowanie do wszystkich umów o pracę. Oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę w tym trybie jest skuteczne (wywrze skutek) od momentu, gdy dojdzie do adresata w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jego treścią.
Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem z jego winy ze skutkiem natychmiastowym może nastąpić tylko w ciągu miesiąca od chwili uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okolicznościach uzasadniających rozwiązanie umowy. Rekomenduję zatem, aby szybko i stanowczo reagować na tego rodzaju naruszenia.
Co jednak warte podkreślenia – wypowiedzenie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. może nastąpić jedynie wówczas, gdy działanie lub zaniechanie pracownika jest przez niego zawinione. Może się zdarzyć, że pracownik nie przychodzi kilka dni do pracy i nie informuje o przyczynach swojej absencji. Jeżeli jednak okaże się, że pracownik np. uległ wypadkowi i przebywał w kilka dni w szpitalu, to oczywiście wypowiedzenie umowy w tym trybie nie będzie możliwe, a w każdym razie będzie mogło być stosunkowo łatwo podważone.
Rekomenduję zatem – z szeroko rozumianej ostrożności prawnej, aby spróbować nawiązać kontakt z pracownikiem lub jego rodziną.
No dobrze, ale jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy? Wypowiedzenie powinienem wręczyć osobiście, czy lepiej wysłać list?
Jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy – list polecony i fikcja doręczenia
Po pierwsze oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę powinno zostać sporządzone na piśmie. Ustne wypowiedzenie jest dopuszczalne, ale stanowi naruszenie powszechnie obowiązujących przepisów prawa i może dać podstawę pracownikowi do odwołania się do sądu pracy.
Najbezpieczniejszą formą doręczenia oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę będzie przesyłka polecona ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Nawet jeżeli pracownik nie będzie odbierał korespondencji, to finalnie – po dwukrotnej awizacji – zostanie przyjęta fikcja doręczenia i skutek w postaci rozwiązania umowy nastąpi.
Podsumowanie
Pytanie jak zwolnić pracownika, który nie przychodzi do pracy jest wielowątkowe. W większości przypadków pracodawca będzie mógł zwolnić pracownika bez zachowania terminu wypowiedzenia, czyli potocznie w trybie dyscyplinarnym. Rekomenduję jednak, aby zweryfikować przyczyny absencji pracownika, bowiem to na pracodawcy spoczywa obowiązek wykazania winy pracownika. Pracownik będzie uprawniony do kwestionowania takiej decyzji na drodze postępowania sądowego, stąd precyzja i skrupulatność nigdy nie zaszkodzi pracodawcy.
Niniejszy wpis nie stanowi porady prawnej w rozumieniu przepisów ustawy Prawo o adwokaturze. Jeżeli znajdujecie się Państwo w podobnej sytuacji i chcecie uzyskać wsparcie prawne – zapraszam do nawiązania kontaktu. Przyjrzę się Państwa sprawie i zaproponuję odpowiednią strategię działania.